محیط زیست خلیج فارس رویکردى پُر اهمیت در ژئوپلیتیک منطقه

author

  • سهراب عسکری استادیار گروه جغرافیا دانشگاه پیام نور، مرکزی اراک
Abstract:

خلیج فارس دریاى نیمه بسته‏ اى است که هشت کشور بر کرانه‏ هاى آن قرار گرفته‏ اند. ایران بیشترین طول ساحل را داراست و مى‏ توان گفت بیش از نیمى از ساحل خلیج فارس از آن کشور ما مى‏ باشد. این پهنه آبى نیلگون و درعین حال زیبا، داراى شرایط ویژه طبیعى و سیاسى است. خلیج فارس از طریق تنگه هرمز و دریاى عمان با اقیانوس هند ارتباط آبى دارد. بستر خلیج فارس تماماً فلات قاره محسوب مى‏شود که بر اساس کاوش هاى صورت گرفته داراى منابع عظیم هیدروکربنى است و بخش قابل توجهى از آن کشف شده و در حال استخراج مى‏ باشد. کشورهاى ساحلى خلیج فارس بزرگترین مخزن انرژى جهان را تشکیل مى‏ دهند. بیش از 65 درصد نفت و بیش از 38 درصد گاز دنیا از آن این منطقه ژئوپلیتیکى است. در حال حاضر بیش از 28 درصد نفت دنیا از این منطقه تأمین مى‏ شود. با توجه به اتمام نفت در مناطق دیگر دنیا اهمیت نفت خلیج فارس بیشتر خواهد شد و سهم آن در تولید نفت آینده جهان بیشتر خواهد گردید. بیش از 80 درصد نفت تولیدى منطقه خلیج فارس توسط نفتکش ‏هاى غول پیکر و از طریق این گستره آبى حمل مى‏شود. محیط زیست خلیج فارس تحت تأثیر این وضعیت در حال تخریب شدن است. وجود مسائل دیگرى چون تغییر فیزیک ساحل، رها کردن فاضلاب‏ هاى شهرى و صنعتى و برداشت شن تخریب محیط زیست این دریا را تشدید مى‏ کند. کشورهاى سواحل جنوبى بدون توجه به شرایط طبیعى ویژه خلیج فارس در حال ایجاد تغییراتى در سواحل هستند که ضمن بروز مشکلات حقوقى در آینده، آلودگى ‏هاى بیشترى را به وجود خواهند آورد. گسترش پدیده شهر نشینى و افزایش جمعیت نیز باعث مى‏ شود خلیج فارس دچار مسائل زیست محیطى بیشترى گردد. این مقاله تلاش مى‏ کند ضمن تشریح وضعیت جغرافیایى خلیج فارس عوامل مؤثر در محیط زیست آن را مورد بررسى قرار دهد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی عملکرد کنوانسیون منطقه ای کویت بر محیط زیست دریایی خلیج فارس

Background and purpose: In 1978, the Kuwait Regional Convention for Co-operation on Protection of the Marine Environment from Pollution was signed between the countries of the region. Iran, Saudi Arabia, Kuwait, Iraq, United Arab Emirates, and Qatar are exporting their petroleum from this semi-enclosed sea. According to the convention signatory countries pledged to take all necessary actions to...

full text

بررسی عملکرد کنوانسیون منطقه ای کویت بر محیط زیست دریایی خلیج فارس

سابقه و هدف: در سال 1978، کنوانسیون منطقه ای کویت با هدف محافظت از محیط زیست دریایی خلیج فارس، بین کشورهای منطقه منعقد گردید. منطقه ای که کشورهای ایران، عربستان، کویـت، عراق، امارات متحده عربی و قطر، نفت تولیدی خود را از این دریای نیمه بسته صادر می نمایند. از آنجایی که در کنوانسیون مذکور کشورهای امضاء کننده متعهد شده اند کلیه اقدامات لازم را برای جلوگیری و یا کاستن از آلودگی محیط زیست در منطقه ...

full text

ژئوپلیتیک جنگ دوم خلیج فارس (1990-1991 م)

به منظور بررسی جنگ دوم خلیج فارس، در خلال سا ل های 1991-1990 م به عنوان بحرانی بین المللی ضروری است ابتدا بحران و الگوی بحران تبیین و شناسایی شود . بحران ارتباط تنگاتنگی با منازعه و جنگ دارد ولی درصورت بررسی عمیق و همه جانبه تفاوت واژگان فوق آشکار می شود. خلیج فارس به دلیل موقعیت ویژه ژئوپلیتکیهمواره در طول تاریخ با تهدید و مخاطره مواجه بوده است . وجود منابع غنی نفت و گاز و راهیابی آن از طریق ت...

full text

بررسی اهمیت انرژی منطقه خلیج فارس در راهبردهای سیاسی و امنیتی ایالات متحده آمریکا

فروپاشی شوروی و مطرح شدن ایالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغییر ساختارهای قدرت در نظام بین الملل همراه گردید. با توجه به گسترش موضوعیت و اهمیت اقتصاد در ساختار جدید، دغدغه های امنیتی به جد با دغدغه های اقتصادی گره ناگسستنی پیدا نموده و سیاست نوین ما بعد جنگ سرد، براساس شاکله ی منسجمی از رابطه ی امنیت و اقتصاد نمود پیدا کرده است. در این شرایط، نقش انرژی در اقتصاد بین الملل، نقشی انکارن...

full text

بررسی اهمیت انرژی منطقه خلیج فارس در راهبردهای سیاسی و امنیتی ایالات متحده آمریکا

فروپاشی شوروی و مطرح شدن ایالات متحده در قالب قدرت هژمون، همزمان با تغییر ساختارهای قدرت در نظام بین الملل همراه گردید. با توجه به گسترش موضوعیت و اهمیت اقتصاد در ساختار جدید، دغدغه های امنیتی به جد با دغدغه های اقتصادی گره ناگسستنی پیدا نموده و سیاست نوین ما بعد جنگ سرد، براساس شاکله ی منسجمی از رابطه ی امنیت و اقتصاد نمود پیدا کرده است. در این شرایط، نقش انرژی در اقتصاد بین الملل، نقشی انکارن...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 17  issue 68

pages  45- 51

publication date 2009-01-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023